Laten we het hebben over toestemming

We zien het begrip toestemming als het startpunt van het discours over GBV.

Toestemming is de vrijwillige en geïnformeerde toestemming van alle partijen die betrokken zijn bij een seksuele activiteit. Het moet voortdurend en enthousiast zijn en kan op elk moment worden ingetrokken zonder gevolgen. Dit betekent dat je, voordat je met iemand begint, moet weten of die persoon dat ook wil. Instemming is de bereidheid om samen te zijn, het is het ontmoetingspunt van gemeenschappelijke verlangens. Het is een kwestie van persoonlijke grenzen en het respecteren van de grenzen van anderen; van zichzelf en je verlangens kennen en in staat zijn die te communiceren; van inchecken als dingen niet duidelijk zijn; van verantwoordelijkheid, voor het vragen of geven.

Bekijk deze video om beter te begrijpen wat we bedoelen met toestemming:

Seksuele activiteit zonder toestemming is geweld

Als we even stilstaan en de term analyseren, zullen we merken dat het woord zelf niet genoeg is om ons te helpen de complexiteit van wat het betekent te begrijpen. Iemand kan zich bijvoorbeeld schamen, bang zijn of niet de middelen hebben om “nee” te zeggen. Ondanks het feit dat de persoon expliciet en verbaal “ja” zegt, is dat “ja” misschien niet vrij of geïnformeerd.

Deze video laat de complexiteit van dit concept zien aan de hand van het acroniem FRIES:

Instemming heeft ook met wetten te maken: in elk land zijn er wetten die bepalen wie wel en wie niet kan instemmen: mensen die dronken, high of bewusteloos zijn, kunnen niet instemmen met seks. Er zijn ook wetten die minderjarigen (mensen onder de 18) beschermen tegen druk om seks te hebben met iemand die veel ouder is dan zij. We hebben het over de “leeftijd van seksuele toestemming” om aan te geven hoe oud iemand moet zijn om wettelijk in staat te worden geacht om in te stemmen met seks – onder deze leeftijd riskeren betrokken volwassenen gevangenisstraf en registratie als zedendelinquent. De toestemmingsleeftijd verschilt van land tot land:

In onze cultuur is het geven van toestemming niet erg “natuurlijk”, vanwege de correlatie met het patriarchaat en de onevenwichtigheden tussen mannen en vrouwen waarin we leven, vanwege het concept van macht en de houding om performatief en competitief te zijn: het kan moeilijk zijn om “nee” als antwoord te accepteren (zie module 2 voor meer informatie over onevenwichtigheden tussen mannen en vrouwen). De weg naar een andere samenleving, gebaseerd op een cultuur van instemming, is nog lang en moeilijk. Maar het begint met de toewijding om deel uit te maken van deze verandering en het transfeministisch benaderen zal de ontwikkeling ervan verbeteren.

Feminisme is een sociale en politieke beweging die pleit voor gelijke rechten, kansen en behandeling van alle seksen. Het daagt systemische gendergerelateerde ongelijkheden, discriminatie en stereotypen uit en probeert deze te ontmantelen. Daarom hebben we het ook over transfeminisme, dat verwijst naar een specifieke deelverzameling van het feminisme die zich richt op de rechten en ervaringen van transgenders binnen het bredere feministische kader. Het richt zich op de intersectionaliteit van genderidentiteit en feminisme en streeft naar inclusiviteit en gelijkheid voor alle vrouwen, zowel cis als trans* (zie module 2). Transfeminisme daagt traditionele gendernormen uit, bevordert inclusiviteit en pakt de specifieke kwetsbaarheden en discriminatie aan, wat bijdraagt aan een uitgebreidere en effectievere strijd tegen alle vormen van gendergerelateerd geweld.

“Het is maar een grapje”: Toestemmingscultuur vs verkrachtingscultuur

Wat de verspreiding van de toestemmingscultuur in onze samenleving in de weg staat, is de hardnekkigheid van haar antagonist, de verkrachtingscultuur. Dit concept beschrijft een samenleving die gendergerelateerd geweld, en vooral seksueel geweld, aanmoedigt, normaliseert en rationaliseert als onvermijdelijk en als onderdeel van “natuurlijk” menselijk gedrag, in plaats van het te begrijpen als structureel en cultureel gecreëerd en in stand gehouden. Sociale problemen zoals seksistische houdingen en genderstereotypen kunnen allemaal leiden tot gendergeweld. Kleine dingen zoals een vriend aanspreken op een seksistische grap kunnen helpen. Het kan in het begin ongemakkelijk zijn, maar door de mensen om je heen te laten weten dat je dit soort gedrag niet steunt, kunnen ze twee keer nadenken over wat ze doen.

Het beste instrument dat we aanraden om meer te weten te komen en GBV beter te begrijpen is de Verkrachtingscultuurpiramide: deze laat zien hoe seksistische houdingen kunnen leiden tot een escalatie van misbruik, hoe gedragingen, overtuigingen en systemen op elkaar voortbouwen en met elkaar samenwerken. Aan de onderkant van de piramide staan de meer gewone vormen van geweld, zoals seksistische grappen en attitudes of kattebelletjes. Deze worden vaak niet eens gezien als vormen van geweld, maar dat zijn ze toch, en ze vormen de basis voor gevaarlijkere vormen, waaronder vrouwenmoorden. Deze piramide toont slechts enkele voorbeelden van geweld – de lijst is niet uitputtend – maar laat ons zien dat de verandering onderaan de piramide begint. Als we de kleinere vormen van geweld niet begrijpen en elimineren, kunnen we de grotere vormen niet begrijpen en elimineren.

Hoe verder we naar boven gaan, hoe minder sociaal aanvaardbaar het gedrag is. Maar we kunnen schade aan een slachtoffer of nabestaande niet afmeten aan de ‘categorie’ waarin het valt – behalve de dood, die helemaal bovenaan staat. Ieders ervaring is anders.

De boom van gendergerelateerd geweld

Inzicht in de veelzijdige aard van GBV is cruciaal om deze dringende kwestie aan te pakken. Om erover te praten, stellen we het graag voor met het beeld van de boom:

Wortels – Onderliggende oorzaken

De wortels zijn de onderliggende oorzaken van GBV: GBV ontstaat door de houding en de praktijken van een samenleving op het gebied van genderdiscriminatie. Gewoonlijk worden geslachten in starre rollen en machtsposities geplaatst, waarbij mensen vaak gesocialiseerd worden als vrouwen en andere geslachten in een ondergeschikte positie ten opzichte van mannen. Deze “geaccepteerde” genderrollen versterken de veronderstelling dat mannen beslissingsbevoegdheid en controle hebben over de rest van de mensen. Bij GBV proberen daders (wie ze ook zijn) privileges, macht en controle te behouden. Daarnaast noemen we onder de onderliggende oorzaken ook het feit dat in contexten van gebrek aan bewustzijn over mensenrechten, gendergelijkheid, democratie en geweldloze manieren om problemen op te lossen, versterkt kunnen worden.

Onderliggende oorzaken zijn onder andere:

• machtsmisbruik
• sekseongelijkheid
• patriarchaat
• heteronormativiteit
• genderbinaire

Weer / Temperatuur – Bijdragende factoren

Zon, regen, wolken vertegenwoordigen het “klimaat” waarin de boom groter en sterker kan worden. Ze vertegenwoordigen alle zogenaamde “bijdragende factoren”: hoewel ongelijkheid tussen mannen en vrouwen en machtsmisbruik de hoofdoorzaken zijn van alle vormen van GBV, kunnen verschillende andere factoren het type en de omvang ervan beïnvloeden, waardoor iemand kwetsbaarder wordt voor GBV.Bijdragende factoren worden vaak verward met oorzaken, maar het is belangrijk om ze van elkaar te onderscheiden om GBV te bestrijden.

Bijdragende factoren zijn onder andere:

• misbruik van stoffen;
• economische ongelijkheden
• gebrek aan onderwijs;
• gebrek aan sociale steun, bijvoorbeeld van instellingen of gezinnen.

Takken – Type GBV

De stam en de takken van de boom vertegenwoordigen de verschillende soorten GBV die kunnen voorkomen. Ze kunnen gegroepeerd worden in vier algemene categorieën (emotioneel of psychologisch misbruik, fysiek misbruik, seksueel misbruik, economisch misbruik), die opklimmen tot de takken van de boom. In de afbeeldingen hebben we de meest voorkomende vormen bij adolescenten weergegeven.

Soorten GBV zijn onder andere:

• Psychologisch geweld, dat psychologische schade veroorzaakt. Het omvat pesten, intimidatie, stalken, controle, dwang, isolatie, verbale belediging en meer.
• Lichamelijk geweld, waarbij letsel wordt toegebracht en lichamelijk geweld wordt gebruikt. Het omvat slaan, schoppen, stompen en meer.
• Seksueel geweld verwijst naar seksuele handelingen die worden uitgevoerd zonder toestemming van de ander. Het omvat verkrachting, aanranding, mensenhandel, ongewenst seksueel verbaal gedrag en meer.
• Economisch geweld verwijst naar daden die economische schade veroorzaken. Het omvat het beperken van financiële middelen, schade aan eigendommen, beroving, beperking van werkgelegenheid en meer.

Bladeren – Gevolgen van GBV

De bladeren zijn de gevolgen van GBV voor slachtoffers of overlevenden en hun omgeving, en zijn verstrekkend: van de fysieke gevolgen tot de emotionele en psychologische gevolgen.

Gevolgen van GBV zijn onder andere:

• Psychologische gevolgen: zich schamen, angstig, depressief, verlies van eetlust, moeite om naar school te gaan of te studeren en nog veel meer
• Lichamelijke gevolgen: gezondheidsproblemen, zelfbeschadiging, soa’s, ongewenste zwangerschappen en meer.
• Functioneel: een route wijzigen of een profiel verwijderen.
• Sociale gevolgen: uitsluiting, afwijzing of isolement door familie, vrienden.

Wie wordt getroffen door GBV?

Nu we de definitie van GBV grondig hebben bekeken, laten we ons even richten op wie het meest getroffen is, waarbij we altijd in gedachten houden dat we meestal alleen het aantal personen kennen die GBV rapporteren, niet alle personen die GBV hebben ervaren (er zijn veel redenen waarom dit gebeurt, zoals culturele factoren, stigmatisering of angst).

We zeiden al dat GBV mensen van alle leeftijden en alle geslachten treft, vanwege hun geslacht, en dat is precies waarom we de meer volledige uitdrukking “gendergerelateerd geweld” gebruiken. Maar mensen die gesocialiseerd zijn als vrouwen en meisjes worden wereldwijd het meest getroffen. Eén op de drie heeft in zijn leven te maken gehad met GBV (WHO, 2021). De belangrijkste vorm van geweld die vrouwen treft is intiem partnergeweld (IPV). Jonge vrouwen van 15 tot 19 jaar lopen een groter risico op IPV dan volwassen vrouwen: tegen de tijd dat ze 19 jaar oud zijn, is bijna 1 op de 4 adolescente meisjes (24%) die een relatie hebben gehad al fysiek, seksueel of psychologisch misbruikt door een partner (WHO, 2021).

De LGBTQIA+-gemeenschap heeft te maken met verhoogd geweld van leeftijdsgenoten, van families die druk uitoefenen op het individu om zich te conformeren aan traditionele genderrollen, van vreemden die gewoon homo-lesbo-bi-transfobisch zijn. De meeste LGBTQIA+-studenten melden dat ze te maken hebben gehad met pesterijen of geweld op basis van hun seksuele geaardheid of genderidentiteit/expressie (Plan/ICRW, 2015), omdat jongeren die worden gezien als “verzet” of als iemand die niet past in de traditionele of binaire gendernormen, een hoog risico lopen op geweld.Bekijk deze video over GBV, jongeren en de LGBTQIA+ gemeenschap.

De “mannendoos” – Vooral in de schoolomgeving wordt van jongens nog steeds verwacht dat ze zich ‘als een man’ gedragen, wat betreft hun emoties, manier van zijn en doen, en dat ze zich dus aanpassen aan de “normatieve” definitie van mannelijkheid. We noemen het “de mannendoos” om de reeks verwachtingen aan te geven volgens welke “een echte man” zou moeten leven – Bekijk deze video!

Je hebt misschien ook al gehoord van de term toxische mannelijkheid, die verwijst naar het feit dat deze sociale normen die geassocieerd worden met mannen vaak een negatieve impact hebben op mannen zelf en op andere geslachten. Het wil niet zeggen dat mannelijkheid slecht is, maar dat er bepaalde gedragingen zijn die verbonden zijn met mannelijkheid (zoals stoer zijn bijvoorbeeld) die een negatieve impact kunnen hebben (zie module 2 voor meer informatie over genderverwachtingen).

#NotAllMen – Aan de andere kant komen we deze hashtag steeds vaker tegen, vooral op sociale media en wanneer ernstige gevallen van GBV worden gemediatiseerd. Met deze uitdrukking hebben mensen de neiging om een gevoel van onrechtvaardigheid te claimen dat gericht is op mensen die als man gesocialiseerd zijn: “Het is geen systemisch probleem, niet alle mannen zijn verkrachters of moordenaars!”. Welnu, hierop wijzen wordt vaak gezien als een afwijzing van verantwoordelijkheid tegenover andere geslachten die, zoals we in deze sectie zien, veel eerder te maken krijgen met GBV omdat ze minder bevoorrecht zijn in de samenleving.

Inzicht in gendergerelateerd geweld is cruciaal, vooral als het gaat om meisjes, jonge vrouwen en jonge transpersonen die te maken hebben met meer dan één vorm van ongelijkheid of discriminatie. Wanneer verschillende vormen van oneerlijke behandeling elkaar overlappen, neemt de kans op gendergerelateerd geweld toe. Zo kunnen bijvoorbeeld meisjes uit zwarte of minderheidsgroepen (BME) te maken krijgen met gendergerelateerd geweld dat verweven is met racisme en seksisme, terwijl geweld tegen meisjes met verschillende capaciteiten gepaard kan gaan met misbruik van gehandicapten en seksisme. Voor deze groepen kan het moeilijker zijn om steun te krijgen en de impact van het geweld dat ze ervaren kan zelfs nog groter zijn.

We noemen deze benadering ‘intersectioneel’, omdat het nagaat hoe geweld plaatsvindt op het kruispunt van verschillende soorten ongelijkheid of discriminatie. Dit betekent dat we kijken naar hoe verschillende factoren, zoals ras, handicap of geslacht, allemaal samenkomen om iemands ervaring met geweld en zijn vermogen om hulp te krijgen te beïnvloeden. Dit wordt intersectionaliteit genoemd. Ga voor meer informatie naar module 5.

Hoe kan ik GBV in mijn relaties herkennen? 

In module 1 hebben we al de verschillende manieren onderzocht om veilige en gezonde relaties op te bouwen en te herkennen. Op dit punt van onze reis is het nu tijd om te praten over ongezonde relaties – dat zijn de relaties die de verschillende kenmerken missen die we al hebben genoemd en die zorgwekkend genoeg kunnen uitgroeien tot wat we Intimate Partner Violence (IPV), Teen Dating Violence (TDV) of Domestic Violence (huiselijk geweld) noemen, wat verwijst naar gewelddadig gedrag dat plaatsvindt binnen huishoudens of familieomgevingen.Bekijk deze video over intiem partnergeweld!

Termen als GBV (Gender-Based Violence) of IPV (Intimate Partner Violence) worden vaak beschouwd als meer omvattend dan de term “huiselijk geweld”. GBV en IPV benadrukken de bredere context en de verschillende vormen van geweld die buiten de traditionele huiselijke omgeving worden ervaren, en erkennen dat geweld kan voorkomen in verschillende relaties en maatschappelijke structuren. Het gebruik van de term GBV erkent dat geweld niet beperkt is tot intieme partnerrelaties of binnen het huishouden, maar zich uitstrekt tot bredere maatschappelijke kwesties die geworteld zijn in genderongelijkheid, machtsdynamiek en discriminatie. Het omvat geweld dat kan voorkomen in openbare ruimten, op het werk of binnen gemeenschappen op basis van iemands genderidentiteit. De term “huiselijk geweld” richtte zich daarentegen van oudsher vooral op geweld binnen het gezin of het huishouden, waardoor andere vormen van geweld, zoals geweld tegen vrouwen in openbare ruimten of structurele ongelijkheden die geweld in stand houden, mogelijk werden uitgesloten. Door de nadruk te leggen op GBV of IPV wordt de noodzaak erkend van een allesomvattende aanpak die zich richt op maatschappelijke attitudes, wettelijke kaders en institutionele veranderingen om geweld tegen individuen op basis van hun geslacht, geaardheid of identiteit te bestrijden. Het erkent dat geweld zich niet beperkt tot één ruimte, maar een veelzijdig probleem is dat een holistische aanpak vereist.

Wat zijn de tekenen van een giftige relatie? Bekijk deze video! 

Het is soms moeilijk om de tekenen van ongezonde of misbruikende relaties te herkennen – sommige van de duidelijkere tekenen zijn:

• Controle, als de één alle beslissingen neemt en de ander vertelt wat hij moet doen, wat hij moet dragen, met wie hij om moet gaan of hem probeert te isoleren.
• Afhankelijkheid: wanneer iemand bang is voor de gevolgen van het verbreken van de relatie en denkt dat hij niet zonder de ander kan.
• Digitale controle, wanneer iemand de ander in de gaten houdt via sociale media of digitale platforms; of wanneer iemand constant berichten stuurt waarin hij de aandacht van de ander opeist.
• Oneerlijkheid, wanneer de één informatie achterhoudt voor de ander of de ander manipuleert
• Disrespect: wanneer iemand de ander achter zijn rug beschimpt, bespot of roddelt.
• Vijandigheid, wanneer de ene persoon conflicten creëert met de andere of vermijdt om ze op een respectvolle manier op te lossen.
• Intimidatie, wanneer de een de ander een onveilig gevoel geeft door gedrag als kattebelleren of ongepaste opmerkingen over het lichaam of gedrag van de ander.
• Intimidatie, wanneer de ene persoon probeert om de andere persoon zich klein en angstig te laten voelen, met tactieken zoals het isoleren van vrienden en familie of dreigen met geweld of een breuk.
• Fysiek geweld, wanneer de een fysiek geweld gebruikt op de ander.
• Seksueel geweld, wanneer een persoon seksuele handelingen verricht op de ander zonder zijn of haar toestemming.

Dit gedrag kan van toepassing zijn op alle soorten relaties, niet alleen op romantische en seksuele relaties, maar ook op vriendschappen, familierelaties, losse relaties, werkrelaties en nog veel meer.

Ongezond gedrag kan soms voorkomen, maar wat heel vaak gebeurt, is dat mensen in ongezonde relaties niet proberen te veranderen of te leren van dat misbruikende gedrag. Het is dus heel goed mogelijk dat ongezonde relaties veranderen in misbruikrelaties.

Een andere reden waarom mensen in misbruikrelaties blijven, kan worden begrepen aan de hand van de zogenaamde geweldsspiraal, waarin het misbruikende gedrag erop gericht is om de misbruikte persoon in de relatie te houden door middel van beloften en ontkenningen.

De zogenaamde wittebroodsweken zijn wanneer de misbruiker in een ongezonde relatie een plotselinge positieve verandering teweegbrengt die erg lijkt op het begin van de relatie, terwijl hij zich verontschuldigt, belooft te veranderen en cadeautjes aanbiedt. Maar al snel loopt de spanning weer op en wordt de oude machtsstructuur weer bevestigd, uiteindelijk ook de episodes van geweld, totdat ze steeds dichter bij elkaar komen en in een acute explosie terechtkomen. In deze situatie herkent het slachtoffer of de overlevende de cyclus in eerste instantie meestal niet, terwijl de misbruiker de verantwoordelijkheid ontkent.

Hoe ontstaat online GBV? Online GBV 

Een andere situatie waarvan we willen dat je je bewust bent, is het voorkomen van GBV in de online ruimte. Tegenwoordig ontmoeten steeds meer mensen elkaar online, via datingapps en sociale media. Online dating en sexting (het delen van seksueel expliciete inhoud via chats) zijn twee veelgebruikte manieren geworden voor jongeren om nieuwe contacten te leggen en verlangens te verkennen. Ze kunnen een geweldige manier zijn om je seksualiteit te uiten en intimiteit te bevorderen, mits gebaseerd op wederzijds respect en toestemming. Tegelijkertijd is het belangrijk om op een aantal veiligheidskwesties te letten om veilig te blijven.

Online Gendergerelateerd geweld kan vele vormen aannemen:

• Cyberflashing: het versturen van expliciete beelden zonder toestemming van de ontvangers
• Cyberstalking: digitale hulpmiddelen gebruiken om de andere persoon in de gaten te houden (berichten lezen of bewegingen volgen)
• Digitaal voyeurisme: het opnemen, filmen, bekijken en delen van online video’s of beelden zonder hun toestemming (bijv. via verborgen camera’s, deepfaking of het stelen van foto’s).
• Doxing: persoonlijke gegevens delen en anderen aanzetten om contact op te nemen met de persoon in kwestie
• Identiteitsdiefstal en nepprofielen: je voordoen als iemand anders om de ander schade te berokkenen.
• Haatzaaien op basis van geslacht: de ander beschimpen, beledigen, kwetsende opmerkingen maken op basis van zijn of haar genderidentiteit of -oriëntatie.
• Morphing: het creëren en delen van diepe vervalsingen van de andere persoon om deze te seksualiseren.
• Online grooming: online een relatie aangaan met seksuele bedoelingen.
• Online seksuele intimidatie en pesten: pesten via online platforms (video)
• Niet-vrijwillige verspreiding van intieme foto’s: het delen van intieme foto’s van iemand zonder zijn of haar toestemming
• Sexploitation: commerciële exploitatie van seksueel materiaal
• Online bedreigingen en blackmailing: dreigen met het openbaar maken van persoonlijke afbeeldingen of informatie tenzij aan bepaalde eisen wordt voldaan. als deze eisen seksueel zijn, wordt het sextortion genoemd.
• Zoom bombardementen wanneer mensen lid worden van online groepen of chats en racistische, seksistische of andere inhoud posten om de deelnemers te storen.

Online GBV heeft zeer schadelijke gevolgen voor het slachtoffer of de overlevende, zoals eerder uitgelegd voor GBV: fysieke, psychologische, emotionele en economische gevolgen.

Liefde is niet controlerend! Bekijk deze video. 

Online geweld is, net als alle geweld, nooit de schuld van het slachtoffer of de overlevende en kan iedereen overkomen.Hoewel het een systemisch probleem is, zijn er een aantal tips die je kunt volgen om de mogelijkheden tot een minimum te beperken:

• Werk je wachtwoorden af en toe bij en houd ze veilig. Je kunt ook beveiligingsmechanismen gebruiken, zoals antivirusprogramma’s.
• Houd je webcam niet open in je privéruimtes om te voorkomen dat je privébeelden verzamelt in geval van hacking.
• Als je online mensen ontmoet, let dan op: profielen zonder foto’s of met foto’s die er nep uitzien; profielen zonder informatie in de bio; mensen die weigeren te praten via de telefoon of een videogesprek; mensen die je om geld vragen.

Hoe situaties van GBV identificeren, behandelen en rapporteren

GBV kan overal voorkomen, van scholen tot sociale ontmoetingsplaatsen, van ongewenste opmerkingen tot acties die mensen ongemakkelijk maken. Het is belangrijk om te leren omgaan met zulke situaties omdat het een slechte sfeer creëert en ons het recht ontneemt om ons veilig en gerespecteerd te voelen. Onderwijs en bewustwording zijn superbelangrijk in de strijd tegen dit probleem en om ervoor te zorgen dat iedereen eerlijk wordt behandeld!

De onderstaande stappen kunnen iemand helpen om situaties van GBV te herkennen en er uiteindelijk mee om te gaan:

• Geef jezelf niet de schuld: het is nooit jouw schuld. De dader is de enige die de beslissing heeft genomen om jou iets aan te doen, en GBV kan iedereen overkomen, zelfs als je voorzorgsmaatregelen neemt.
• Herken het gedrag: Bevestig dat het gedrag dat je ervaart GBV is. Het kan verschillende vormen aannemen, zoals ongewenste avances, opmerkingen of ander seksueel gedrag waardoor je je ongemakkelijk voelt – zoals hierboven uitgelegd.
• Houd de incidenten bij en bewijs ze: Noteer de data, tijden, locaties en bijzonderheden van de incidenten door ze bij te houden. Houd alle communicatie over de pesterijen bij. Als je uiteindelijk besluit om de pesterijen aan te geven, kan dit papierwerk essentieel zijn! Als het om online geweld gaat, bewaar dan al het bewijs dat je hebt.
• Stel grenzen: Spreek je ongenoegen op een stevige en duidelijke manier uit tegen de pester. Vertel hem of haar duidelijk en vastberaden dat zijn of haar gedrag ongewenst is en dat je wilt dat het stopt. Het stellen van grenzen kan degenen die niet altijd weten dat hun daden verkeerd zijn, helpen door hen erop te wijzen. Als het om online geweld gaat, overweeg dan om de dader te blokkeren.
• Ken je rechten: Zorg dat je bekend bent met de wetten en richtlijnen met betrekking tot GBV op school en in je gemeenschap. Als je je rechten kent, heb je meer controle over de situatie.
• Overweeg juridisch advies: overweeg om juridisch advies in te winnen bij een advocaat. Indien nodig kunnen zij je adviseren over je juridische keuzes en je helpen bij het nemen van de juiste juridische stappen.
• Zelfzorg en psychologische ondersteuning: Vergeet niet om prioriteit te geven aan je welzijn. Omgaan met GBV kan emotioneel uitputtend zijn. Doe aan zelfzorgactiviteiten die je helpen te ontspannen en met stress om te gaan, zoals praten met een raadgever of therapeut.
• Blijf volhouden: Raak niet ontmoedigd als het proces tijd in beslag neemt. Blijf volhardend en assertief in je streven naar een oplossing. Je recht op een veilige en respectvolle omgeving is fundamenteel en actie ondernemen is cruciaal voor je welzijn.
• Meld het incident en zoek steun: sommige mensen aarzelen om het bij de autoriteiten te melden uit angst voor escalatie of uit angst om niet serieus genomen te worden. Dit is helaas nog steeds vaak de realiteit en daarom is het belangrijk dat je doet waar jij je goed bij voelt, zonder enige druk. Dit zijn enkele opties:
• Je kunt praten met familieleden of vrienden die je de eerste steun kunnen bieden
• Je kunt ook met je leerkrachten en school praten als je je daar goed bij voelt: zij zouden de nodige maatregelen moeten kunnen nemen en verwijzen naar het interne beleid voor kinderbescherming.
• Als het incident online plaatsvindt, kun je de ongepaste inhoud aan de platformbeheerder melden.
• Je kunt op zoek gaan naar NGO’s of hotlines in jouw stad of land
• U kunt aangifte doen bij de politie

Als jij niet de persoon bent die GBV ervaart, maar er is een onthulling in je vriendengroep, dan zijn hier enkele tips die je kunt volgen:

• Negeer niet wat ze zeggen
• Laat ze weten dat je ze gelooft
• Laat ze zoveel praten als ze willen, zonder erop aan te dringen dat ze meer vertellen
• Overweeg samen met hen de mogelijkheid om met andere mensen te praten en houd daarbij in gedachten dat hun comfort altijd prioriteit heeft.
• Waardeer hun keuze om dit met jou te delen en bedank hen
• Laat ze weten dat ze niet alleen zijn en dat andere mensen zich in soortgelijke situaties bevinden
• Laat ze weten dat het niet hun schuld is
• Besteed aandacht aan hun vragen en vraag hen hoe ze zouden willen handelen, in plaats van voorrang te geven aan je eigen advies.
• Luister ook goed naar je eigen gevoelens en zorg ervoor dat je mentaal op de juiste plaats bent om met de situatie om te gaan.